Ημερομηνία

Share:

Ερώτηση στη Βουλή για να επεκταθούν τα μέτρα στήριξης των εργαζομένων στο χώρο της τέχνης

Σχετικά

«Οι εξαγγελίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την επιστροφή των εργαζόμενων της τέχνης στους χώρους εργασίας τους, αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη ένδειξη προχειρότητας ως προς την αντιμετώπιση των συνεπειών του lockdown. Παράλληλα, φανερώνει και μία επικίνδυνη άγνοια ως προς τη φύση των καλλιτεχνικών διεργασιών και ζυμώσεων που απαιτούνται για την παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου και άρτιου καλλιτεχνικού αποτελέσματος.»

Θεσσαλονίκη, 11/05/2020

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς:  Την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Κα Λίνα Μενδώνη

Θέμα:  Επέκταση των μέτρων στήριξης των εργαζομένων στο χώρο της τέχνης

      Αξιότιμη Κα Υπουργέ.

Μετά και από τις πρόσφατες εξαγγελίες του Υπουργείου σας σχετικά με τα μέτρα στήριξης των εργαζόμενων στον κλάδο της τέχνης, κατέστη σαφές ότι τα δίκαια αιτήματά τους αντιμετωπίστηκαν με μία ανεξήγητη προχειρότητα και βιασύνη, εν μέσω γενικής κατακραυγής. Οι εξαγγελίες σας για εφάπαξ αποζημιώσεις, αφορούν μόνο τους εργαζόμενους με συμβάσεις, ενώ στερούνται ουσίας, καθώς σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζουν την επιβίωση όλων των εργαζομένων στον κλάδο μακροπρόθεσμα. Είναι άλλωστε κοινά αποδεκτό ότι οι αρνητικές συνέπειες του lockdown στον χώρο του Πολιτισμού πρόκειται να γίνουν αισθητές πέρα από τα χρονικά όρια της γενικευμένης απαγόρευσης συναθροίσεων και ιδιαίτερα μετά από τους καλοκαιρινούς μήνες. Παράλληλα, στα μέτρα στήριξης που εξαγγέλθηκαν, δεν λαμβάνεται μέριμνα για τη δυναμική «χαρτογράφηση» των εργαζομένων στο χώρο της τέχνης, ώστε να αντιμετωπιστεί άμεσα και πρακτικά η αδήλωτη εργασία και να γίνει συνολική απογραφή των εργαζομένων, ανεξάρτητα από τις, πράγματι ετερογενείς και πολύπλοκες, εργασιακές σχέσεις και ειδικότητές τους.

Ως προς τα άμεσα μέτρα στήριξης, αδυνατούμε να κατανοήσουμε με ποιον τρόπο τα κονδύλια αυτά προσανατολίζονται ειδικά για τους εργαζόμενους στο χώρο της τέχνης. Η δε πρόβλεψη για στήριξη των δικαιούχων εποχικού επιδόματος του 2019, είναι περιοριστική, λόγω της ρήτρας εξαίρεσης των εργαζομένων που έλαβαν επίδομα ανεργίας, έστω και για μία μέρα, κατά την ίδια περίοδο. Παράλληλα, με τα νέα μέτρα στήριξης, δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η μετάθεση του προγραμματισμού για την παραγωγή καλλιτεχνικού έργου και της σύναψης των αντίστοιχων συμβάσεων σε μεταγενέστερο χρόνο. Επιπρόσθετα, τα νέα μέτρα φαίνεται να δημιουργούν μία άνιση μεταχείριση μεταξύ των εργαζομένων, καθώς ως δικαιούχοι ευνοούνται όσοι ήδη απασχολούνταν συνεχόμενα στο χώρο της τέχνης, από 01.06.2019 έως 30.05.2020. Τέλος, το Υπουργείο δεν επιχειρεί να ενοποιήσει αθροιστικά τα ένσημα από πολλαπλούς κωδικούς καλλιτεχνικής δραστηριότητας ή από διαφορετικούς φορείς, με αποτέλεσμα να εξαιρείται από τις ευεργετικές ρυθμίσεις ένα σημαντικό τμήμα των εργαζομένων στο χώρο της τέχνης.

Τα στρατηγικά μέτρα στήριξης, παρ’ ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στη σφοδρότητα της κρίσης που βιώνουν – και που πρόκειται να βιώσουν – οι εργαζόμενοι στο χώρο της τέχνης. Είναι ακατανόητη η συνεχιζόμενη εξαίρεση των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων που φέρουν κωδικό αριθμό αμιγώς καλλιτεχνικής δραστηριότητας από την εγγραφή στο Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων. Το Μητρώο αυτό, όπως και το Μητρώο Καλλιτεχνών οφείλουν να διευρύνονται δυναμικά, καλύπτοντας όλο το φάσμα κρατικών – ιδιωτικών φορέων ή εταιρειών, καθώς και φυσικών προσώπων που ασκούν καλλιτεχνική ή συναφή με το χώρο δραστηριότητα.

 Στα εξαγγελθέντα μέτρα για την ανάπτυξη του κλάδου του Πολιτισμού, είναι προφανής η διάθεση του Υπουργείου να «φουσκώσει» τον προϋπολογισμό του, για επικοινωνιακούς και μόνο λόγους. Η σχετική αύξηση του προϋπολογισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κατά μόλις 5 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με πέρσι είναι εξαιρετικά περιορισμένη, ιδίως αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι στο κονδύλι αυτό περιλαμβάνονται πάγιες υποχρεώσεις και επιχορηγήσεις του Υπουργείου προς πολιτιστικούς φορείς, οι οποίες δεν έχουν μέχρι σήμερα εκταμιευθεί. Το κονδύλι αυτό, προβλέπεται να χορηγηθεί κυρίως σε παραγωγές νέου έργου κατά την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο, χωρίς να λαμβάνεται μέριμνα για την άμεση στήριξη των παραγωγών κατά τη θερινή και εαρινή περίοδο. Η δε πραγματική αύξηση, κατά 685.000 ευρώ, των επιχορηγήσεων που πρόκειται να κατευθυνθούν στο χώρο του θεάτρου, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να αντιμετωπίσει επαρκώς τις συνέπειες από μία ενδεχόμενη αυστηροποίηση των υγειονομικών περιορισμών και πρωτοκόλλων. Σε μία τέτοια περίπτωση, τα συνολικά κόστη παραγωγής θα αυξηθούν δραματικά, καθώς, με γνώμονα την τήρηση των υγειονομικών κανόνων, απαιτούνται μεγαλύτερες αίθουσες, περισσότερο προσωπικό ασφαλείας και ταξιθέτες ή διαφορετικά καμαρίνια, ενώ την ίδια στιγμή, τα έσοδα από τις εισπράξεις των παραστάσεων θα μειωθούν, λόγω των κενών θέσεων και της μείωσης της χωρητικότητας των χώρων. Ως προς τα προγράμματα κοινωνικής απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την έκπληξή μας σχετικά με το ύψος του χορηγούμενου μηνιαίου επιδόματος για εργασία με απροσδιόριστο και ασαφές αντικείμενο, το οποίο ωστόσο είναι συγκριτικά μικρότερο από το επίδομα ανεργίας, το οποίο φυσικά αφορά στο γενικό πληθυσμό ανέργων της χώρας.

Οι εξαγγελίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την επιστροφή των εργαζόμενων της τέχνης στους χώρους εργασίας τους, αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη ένδειξη προχειρότητας ως προς την αντιμετώπιση των συνεπειών του lockdown. Παράλληλα, φανερώνει και μία επικίνδυνη άγνοια ως προς τη φύση των καλλιτεχνικών διεργασιών και ζυμώσεων που απαιτούνται για την παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου και άρτιου καλλιτεχνικού αποτελέσματος. Η απόφαση για τη βεβιασμένη έναρξη της λειτουργίας των καλλιτεχνικών σχολών και εκπαιδευτηρίων, καθώς και της έναρξης των προβών και των κινηματογραφικών γυρισμάτων, είναι φανερό ότι λήφθηκε υπό το βάρος των κοινωνικών αντιδράσεων, χωρίς ωστόσο να υπάρχει πρόνοια για την υποχρεωτική εφαρμογή και τήρηση υγειονομικών πρωτοκόλλων. Οι περισσότερες καλλιτεχνικές δραστηριότητες περιλαμβάνουν έντονη σωματική επαφή ή εγγύτητα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, σε περιορισμένους χώρους, συνήθως μικρής χωρητικότητας. Σε πλήρη αντίθεση με τα προαναφερθέντα, παντελώς ανεξήγητα, η λειτουργία των καλλιτεχνικών εκπαιδευτηρίων για παιδιά κάτω των 12 ετών, δεν επιτράπηκε, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ζητήματα οικονομικής επιβίωσης των ιδιοκτητών και εργαζομένων. 

Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου, κατά το έτος 2014, ο πολιτιστικός και δημιουργικός τομέας στην Ελλάδα απασχολούσε περίπου 111.000 εργαζομένους σε 46.370 επιχειρήσεις, με αντικείμενο τις εικαστικές και παραστατικές Τέχνες, το σχεδιασμό, την αρχιτεκτονική, τα οπτικοακουστικά μέσα κ.ά, – γενικότερα ό,τι είναι προϊόν πνευματικής ιδιοκτησίας, συνεισφέροντας 1,4% στο ΑΕΠ της χώρας. Μετά και από την εφαρμογή του γενικού lockdown, ο κλάδος του Πολιτισμού και οι εργαζόμενοι στο χώρο των τεχνών βίωσαν τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης, με το μέλλον να τους επιφυλάσσει ίσως και δυσμενέστερες συνθήκες ως προς την επιβίωσή τους. Ο τομέας του Πολιτισμού αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και είναι χρέος της πολιτείας να τον προστατεύσει και να τον αναδείξει. Μετά από τα παραπάνω,

ερωτάται η Κα Υπουργός:

  1. Προτίθεστε να αναζητήσετε άμεσα τρόπους για την πλήρη απογραφή, ιδίως μέσω του «ΕΡΓΑΝΗ» και την επέκταση των μέτρων στήριξης των εργαζομένων του χώρου των τεχνών, ανεξάρτητα από τις όποιες ετερογενείς και πολύπλοκες, εργασιακές σχέσεις και ειδικότητές τους;
  2. Προτίθεστε να επεκτείνετε τα νέα μέτρα στήριξης και σε εποχικούς και άλλους εργαζόμενους, που δεν είχαν ενεργή σύμβαση κατά την περίοδο έξαρσης του Covid – 19;
  3. Προτίθεστε να διευρύνετε το Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων, εντάσσοντας σε αυτό και τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις; Προτίθεστε να διευρύνετε άμεσα το Μητρώο Καλλιτεχνών;
  4. Προτίθεστε να επιχορηγήσετε άμεσα τις θερινές και εαρινές παραγωγές με αναπτυξιακά κονδύλια, χωρίς να συνυπολογίζεται το άμεσα διαθέσιμο ψηφιακό έργο; 
  5. Θεωρείτε ότι η έναρξη της λειτουργίας των καλλιτεχνικών σχολών χωρίς σαφή υγειονομικά πρωτόκολλα συμβάλλει στην καταπολέμηση της μετάδοσης του Covid – 19;
  6. Είναι στις προθέσεις σας η εξέταση όλων των αιτημάτων που σας έχει θέσει η πρωτοβουλία των εργαζομένων στις τέχνες «Support Art Workers» και η διενέργεια ειλικρινούς διαλόγου με τους συντονιστές – εκπροσώπους τους;

Η ερωτώσα Βουλευτής

Κωνσταντίνα Αδάμου