«Το νομοσχέδιο αυτό θα θέσει σε υπαρξιακό κίνδυνο τους επαγγελματίες
παραγωγούς και τους εμπόρους που δραστηριοποιούνται σήμερα στις λαϊκές
αγορές, ενώ ταυτόχρονα θα πλήξει τους καταναλωτές και ιδιαίτερα αυτούς/αυτές με
χαμηλότερα εισοδήματα.»
Θεσσαλονίκη, 16/04/2021
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: Τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη
Θέμα: «Προθέσεις σχετικά με το νέο καθεστώς λειτουργίας των λαϊκών αγορών»
Κύριε Υπουργέ,
Όπως πιθανώς να γνωρίζετε, ο ιστορικός θεσμός των υπαίθριων λαϊκών
αγορών καθιερώθηκε νομικά το 1929 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, με στόχο την
ενίσχυση και την εξυπηρέτηση, τόσο των αγροτών – παραγωγών, όσο και των
καταναλωτών, οι οποίοι υφίσταντο τις συνέπειες της σφοδρής οικονομικής κρίσης
εκείνης της εποχής. Επί σχεδόν έναν αιώνα, οι λαϊκές αγορές αποτελούν τη
μοναδική – πραγματικά – ελεύθερη αγορά, στην οποία λειτουργεί αποδοτικά ο νόμος
της προσφοράς και της ζήτησης υπέρ των καταναλωτών.
Τα συγκριτικά οφέλη έναντι των σούπερ – μάρκετ είναι πολλαπλά, καθώς πέρα από το χαμηλό τους
κόστος, τα προϊόντα των λαϊκών αγορών διακρίνονται για την εξαιρετική τους
ποιότητα, την οποία απολαμβάνουν καταναλωτές κάθε εισοδηματικής διαβάθμισης.
Επιπλέον αποτελεί χώρο κοινωνικοποίησης, καθώς ο κάθε καταναλωτής
επισκέπτεται την λαϊκή αγορά και αναπτύσσει διαπροσωπικές σχέσεις με τους
παραγωγούς, αλλά ανταλλάσσει και διάφορες απόψεις επί παντός επιστητού,
κάνοντας τη βόλτα του στην αγορά. Επιπρόσθετα, πολλές φορές απουσιάζουν οι
μεσάζοντες από τις λαϊκές αγορές, γεγονός που καθιστά εφικτή την αγορά
προϊόντων από ανέργους, χαμηλόμισθους και οι χαμηλοσυνταξιούχους και έτσι
είναι σαφές ότι οι τελικές τιμές αδιαμεσολάβητης πώλησης των προϊόντων, είναι
αμοιβαία επωφελείς τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους καταναλωτές.
Δυστυχώς, οι μεταρρυθμίσεις που φαίνεται να ετοιμάζει το Υπουργείο σας,
πρόκειται να θέσουν σε υπαρξιακό κίνδυνο τον ιστορικό αυτό θεσμό, καθώς, με την
κεντρικοποίηση των πάγκων των λαϊκών αγορών σε οικονομικά ισχυρότερες
οντότητες – εταιρείες, πλήττονται ανεπανόρθωτα οι αγρότες – παραγωγοί, οι
εργαζόμενοι και φυσικά οι καταναλωτές.
Οι προωθούμενες ρυθμίσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, μεταξύ
άλλων, φαίνεται να μετακυλίουν τις υποχρεώσεις της πολιτείας για την
παρακολούθηση της συνολικής εικόνας της λαϊκής αγοράς στους παραγωγούς, οι
οποίοι θα πρέπει να στέλνουν τις αρχικές τιμές πώλησης των προϊόντων τους στο
Υπουργείο, την ώρα που τα εμπορικά καταστήματα και τα σούπερ – μάρκετ
απαλλάσσονται από τη σχετική υποχρέωση, παρ’ ότι πρόσφατα έχουν καταγραφεί
σοβαρά περιστατικά προκλητικής αισχροκέρδειας με μάσκες και αντισηπτικά.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, με τις ρυθμίσεις που προωθεί το
Υπουργείο σας, φαίνεται να μετακυλίεται η ευθύνη μίας μειωμένης ζήτησης
προϊόντων στον παραγωγό, καθώς – για ακατανόητο λόγο – προβλέπεται αφαίρεση
της άδειας, σε περίπτωση που δεν πωληθεί το 70% της παραγωγής που δηλώνεται
στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου.
Το νομοσχέδιο που προετοιμάζει το Υπουργείο σας, σε καμία περίπτωση δεν
προάγει την ανάπτυξη ή τον εκσυγχρονισμό του θεσμού των λαϊκών αγορών.
Αντίθετα, το νομοσχέδιο αυτό θα θέσει σε υπαρξιακό κίνδυνο τους επαγγελματίες
παραγωγούς και τους εμπόρους που δραστηριοποιούνται σήμερα στις λαϊκές
αγορές, ενώ ταυτόχρονα θα πλήξει τους καταναλωτές και ιδιαίτερα αυτούς/αυτές με
χαμηλότερα εισοδήματα.
Μετά από τα παραπάνω,
Επειδή η φερόμενη κατάργηση της ουσίας των λαϊκών αγορών (που είναι η
άμεση, αδιαμεσολάβητη σχέση του παραγωγού με τον καταναλωτή), θα οδηγήσει
αναπόφευκτα σε νόθευση του ελεύθερου ανταγωνισμού και ολιγοπωλιακές
πρακτικές μέσω της εισόδου των εταιρειών,
Επειδή το δικαίωμα του παραγωγού να πουλά απευθείας στους καταναλωτές,
φαίνεται να μετατρέπεται σε εμπόρευμα που εκπλειστηριάζεται, με συνέπεια την
εύνοια του οικονομικά ισχυρότερου,
Επειδή το προνόμιο της αυτοδιοίκησης των λαϊκών αγορών φαίνεται να
τίθεται υπό αμφισβήτηση,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Σκοπεύετε όντως να επιτρέψετε τη μεταβίβαση των παραγωγικών και
επαγγελματικών αδειών και θέσεων σε εταιρείες (όπως διαβάζουμε από
εκρρέουσες πληροφορίες); Και αν ναι, ποιο είναι το προβλεπόμενο
δημοσιονομικό όφελος από μία τέτοια ρύθμιση; - Σκοπεύετε να επιβάλετε ρήτρα αφαίρεσης άδειας σε παραγωγούς, σε
περίπτωση που δεν πωληθεί το 70% της παραγωγής τους που δηλώθηκε
στο ΟΣΔΕ; Και αν ναι, για ποιο λόγο; - Σκοπεύετε να υποχρεώσετε τους παραγωγούς να πληρώνουν τέλη,
ανεξάρτητα από την παρουσία τους ή όχι στη λαϊκή αγορά τη
συγκεκριμένη μέρα; Και αν ναι, θεωρείτε ότι η ρύθμιση αυτή είναι δίκαιη
για παραγωγούς που απουσιάζουν από την εργασία τους λόγω ασθένειας
(π.χ. λόγω Covid – 19); - Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε Προκήρυξη – Διαγωνισμό για τις
παραγωγικές και επαγγελματικές άδειες και θέσεις; Και αν ναι, κάθε πότε
θα προκηρύσσονται αυτές; Πως θα αξιοποιείται η σοδειά των παραγωγών,
οι οποίοι ενδεχομένως να αναμένουν για πολύ μεγάλο διάστημα κάποια
Προκήρυξη για άδεια; - Θεωρείτε ότι η παροχή αδειών και θέσεων με τη διαδικασία
πλειστηριασμού ευνοεί τελικά τους αγρότες – παραγωγούς ή τους
ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες που διαθέτουν μεγάλο κεφάλαιο; - Σκοπεύετε να υποχρεώσετε τους παραγωγούς να στέλνουν τις αρχικές
τιμές των προϊόντων τους στο Υπουργείο; Υπάρχει αντίστοιχη υποχρέωση
για τα εμπορικά καταστήματα και τα σούπερ – μάρκετ;
5 - Σκοπεύετε να καταργήσετε τις επιτροπές των λαϊκών αγορών και τις
επιτροπές χορήγησης θέσεων; Και αν ναι, για ποιο λόγο;
Η ερωτώσα Βουλευτής Β΄Θεσσαλονίκης
Κωνσταντίνα Αδάμου